Κυκλοφόρησε το συμπληρωματικό τεύχος του βιβλίου «Το Ελληνικό Σχολείο (Σχολαρχείον) Ερμιόνης 1890 – 1909»

Κυκλοφόρησε το συμπληρωματικό τεύχος του βιβλίου μας «Το Ελληνικό Σχολείο (Σχολαρχείον) Ερμιόνης 1890 – 1909». Το τεύχος περιλαμβάνει προσωπικά στοιχεία και υπηρεσιακά έγγραφα των επτά (7) ελληνοδιδασκάλων που υπηρέτησαν σ’ αυτό κατά τα δεκαεννέα χρόνια της λειτουργίας του.

Γιάννης Μ. Σπετσιώτης – Τζένη Δ. Ντεστάκου

Οι Ελληνοδιδάσκαλοι του Ελληνικού Σχολείου Ερμιόνης κατά την περίοδο 1890 – 1909

Εισαγωγή

Στο μονοτάξιο Ελληνικό Σχολείο Ερμιόνης το οποίο λειτούργησε, διακεκομμένα,¹ από το 1890-1909, υπηρέτησαν επτά (7) Ελληνοδιδάσκαλοι, τους οποίους αναφέρουμε κατωτέρω κατά χρονολογική σειρά με τα πρωτότυπα (φωτοτυπημένα) υπηρεσιακά - προσωπικά στοιχεία, που βρέθηκαν για τον καθένα.²

Στέφανος Δούκας 

Ο Στέφανος Δούκας ήταν ο πρώτος Ελληνοδιδάσκαλος του Ελληνικού Σχολείου Ερμιόνης κατά τη 2ετία 1890-1892. Τα προηγούμενα χρόνια είχε υπηρετήσει, μεταξύ άλλων, στα Ελληνικά Σχολεία Λαυρίου, Κορίνθου και Μάνδρας απ’ όπου και απολύθηκε (Φ.Ε.Κ.212/22 Αυγούστου 1889). Στη συνέχεια, με αίτησή του, διορίστηκε, εν νέου, στην Ερμιόνη και ύστερα από διετή παραμονή μετατέθηκε με αίτησή του στο Ελληνικό Σχολείο Χαλανδρίτσας, «κώμη της επαρχίας Πατρών», (Βασιλικό Διάταγμα - Φ.Ε.Κ. 383/24 Οκτωβρίου 1892), απ’ όπου, καθώς φαίνεται από το σχετικό έγγραφο, απολύθηκε δύο μήνες αργότερα (Φ.Ε.Κ.445/16 Δεκεμβρίου 1892).

Νικόλαος Αθανασόπουλος

Ο Νικόλαος Αθανασόπουλος διορίστηκε στην Ερμιόνη τη σχολική χρονιά 1894-1895, μετά τη διετή αναστολή λειτουργίας του Σχολείου. Τοποθετήθηκε με εισήγηση του αρμόδιου Υπουργού και με Βασιλικό Διάταγμα που υπέγραφε  «εν ονόματι του Βασιλέως ο Αντιβασιλεύς Διάδοχος Κωνσταντίνος» στις 4 Οκτωβρίου 1894. Ο διορισμός του δημοσιεύτηκε στο υπ’ αριθμ. Φ.Ε.Κ. 225/6 Οκτωβρίου 1894. (Παράρτημα, έγγραφο1)

Στις 9 Αυγούστου 1895 ο προαναφερόμενος Ελληνοδιδάσκαλος υπέβαλε αίτηση μετάθεσης για το Ελληνικό Σχολείο Καλαμάτας, διότι καθώς ανέφερε «καθ’ όλον το χρονικό διάστημα της εις Ερμιόνην διαμονής του» ήτο ασθενής. (Παράρτημα, έγγραφο 2)

Παναγιώτης Οικονόμου

Την επόμενη τετραετία, από το 1895-1899, τοποθετήθηκε στο Ελληνικό Σχολείο της πόλης μας ο Παναγιώτης Οικονόμου με προϋπηρεσία, κατά τη δεκαετία του ’80, στο Ελληνικό Σχολείο Νέας Επιδαύρου. Με την έναρξη της σχολικής χρονιάς 1899-1900 και ενώ ο προαναφερόμενος Ελληνοδιδάσκαλος παρέμενε στην Ερμιόνη, συνέβησαν δύο σημαντικά γεγονότα, που συντάραξαν τη ζωή του τόπου. 

Για το πρώτο, έχει γίνει αναφορά στο βιβλίο μας «Το Ελληνικό Σχολείο (Σχολαρχείον) Ερμιόνης (1890 – 1909)». Πρόκειται για την αυθαίρετη κατάληψη της αίθουσας του Ελληνικού Σχολείου από τον δημαρχεύοντα Πάρεδρο της Ερμιόνης, γεγονός που ο Παναγιώτης Οικονόμου ανέφερε στο Υπουργείο. 

Το δεύτερο αφορά την από 24 Οκτωβρίου 1899 καταγγελία του ως άνω Ελληνοδιδασκάλου κατά του διευθυντή του Δημοτικού Σχολείου Ερμιόνης Ηλία Παπαδόπουλου «περί καταχρήσεως και αμελείας», η οποία περιγράφεται στο υπό έκδοση βιβλίο μας «Η Εκπαίδευση στον Δήμο Ερμιόνης (1863-1899)». 

Μετά τα δύο αυτά συμβάντα η παραμονή στην Ερμιόνη του Παναγιώτη Οικονόμου κατέστη ιδιαίτερα δύσκολη. Έτσι μετατέθηκε, με αίτησή του, σε άλλο σχολείο του Νομού Αργολίδος και στη θέση του, για το σχολικό έτος 1899-1900, τοποθετήθηκε, προσωρινά, ο Δημήτριος Μαυράκης. Αργότερα, κατά το σχολικό έτος 1905 – 1906, βρίσκουμε τον Π.Ο. να υπηρετεί στο Ε.Σ. Νέας Επιδαύρου (Φ.Ε.Κ. 119/27 Μαΐου 1905).

Κ. Παπαμανιάτης

Τη σχολική χρονιά 1900-1901 ο Ελληνοδιδάσκαλος Κ. Παπαμανιάτης, υπηρέτησε στο Ελληνικό Σχολείο Ερμιόνης. Το όνομά του, καθώς η υπογραφή του ήταν δυσανάγνωστη,³ το ανακαλύψαμε τυχαία σ’ ένα «επεισοδιακό» έγγραφο, που αφορά απολύσεις εκπαιδευτικών για «παράλειψη καθήκοντος». Με το υπ’ αριθμ. Φ.Ε.Κ. 191/20 Αυγούστου 1901 «απολύονται της υπηρεσίας οι Σχολάρχαι… και οι εξής ελληνοδιδάσκαλοι ως μη δικαιολογήσαντες αποχρώντως την μη προσέλευσίν των εις τα Παιδαγωγικάς ασκήσεις». Μεταξύ των απολυθέντων ήταν και ο Κ. Παπαμανιάτης «ελληνοδιδάσκαλος του εν Ερμιόνη Ελληνικού Σχολείου». 

Νικόλαος Γ. Προβελέγγιος

Ο Νικόλαος Γ. Προβελέγγιος δίδαξε στο Ελληνικό Σχολείο Ερμιόνης τη σχολική χρονιά 1901-1902 και μέχρι τα μέσα της επόμενης, οπότε φαίνεται πως απολύθηκε (Φ.Ε.Κ. 18/18 Ιανουαρίου 1903). Είχε διοριστεί με Βασιλικό Διάταγμα δημοσιευμένο στο υπ’αριθμ. Φ.Ε.Κ. 16/20 Ιανουαρίου 1898 στο Ελληνικό Σχολείο Κρανιδίου, στο οποίο υπηρέτησε πάλι το σχολικό έτος 1905 – 1906 διδάσκοντας στην Α΄ τάξη.

Γ. Π. Παρασκευόπουλος     

Μετατεθείς από τα Ελληνικά Σχολεία της Αρκαδίας ο Γ. Π. Παρασκευόπουλος δίδαξε στο Ελληνικό Σχολείο Ερμιόνης, το σχολικό έτος 1904-1905, μετά την αναστολή λειτουργίας του την προηγούμενη σχολική χρονιά, 1903 - 1904. 

Δημήτριος Μαυράκης

Ο Δημήτριος Μαυράκης, καθώς φαίνεται από σχετικά έγγραφα, τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1880 ήταν διορισμένος στο Ελληνικό Σχολείο Τήνου, απ’ όπου υπέβαλλε την παραίτησή του καταχωρηθείσα στο υπ’ αριθμ. Φ.Ε.Κ. 417/2 Νοεμβρίου 1883. Επανήλθε, ωστόσο, τον Σεπτέμβριο του 1885, στην Τήνο, πιθανότατα τόπο καταγωγής του. ⁴

Το σχολικό έτος 1899-1900 τον βρίσκουμε με προσωρινή τοποθέτηση στην κενωθείσα  θέση του Ελληνικού Σχολείου Ερμιόνης. Στις 20 Οκτωβρίου 1904 από τον Πόρο, όπου υπηρετούσε, υπέβαλε αίτηση μετάθεσης για το Ελληνικό Σχολείο Ερμιόνης, όπου είχε προϋπηρετήσει, αναφέροντας ότι «επιθυμών δε και αύθις να υπηρετήσω εκεί …κενής ούσης της θέσεως». (Παράρτημα, έγγραφο 3)

Ο Δημήτριος Μαυράκης μετατέθηκε, καθώς φαίνεται στο από 3 Νοεμβρίου 1905 σχετικό έγγραφο, στο Ελληνικό Σχολείο Ερμιόνης τον επόμενο χρόνο (ΦΕΚ 256/7 Νοεμβρίου 1905) και δίδαξε ανελλιπώς τα επόμενα τέσσερα χρόνια. (Παράρτημα, έγγραφο 4)

Στις 26 Ιουνίου 1909 έχοντας συμπληρώσει τριακοπενταετία, υποβάλλει προς το Υπουργείο την οριστική παραίτησή του. «Συμπληρώσας ήδη τριάκοντα και πέντε ετών υπηρεσίαν και επιθυμών όπως απόσχω ταύτης υπερβάς και το εξηκοστόν έτος της ηλικίας μου…παρακαλώ όπως ευαρεστούμενος ενεργήσετε τα δέοντα ίνα αύτη γένηται δεκτή».(Παράρτημα, έγγραφο 5)

Την επομένη της υποβολής της παραίτησής του, στις 27 Ιουνίου 1909, ο Δημήτριος Μαυράκης με νέα αίτηση ζητά από το Υπουργείο «να ενεργήσει τα δέοντα …και διατάξητε τα περί παραδόσεως του αρχείου του σχολείου και του υλικού αυτού». (Παράρτημα, έγγραφο 6)

Ήδη, με το υπ’ αριθ. Φ.Ε.Κ. 166/28 Μαΐου 1909, το  Ελληνικό Σχολείο Ερμιόνης είχε καταργηθεί. Ο Δ.Μ. «εξαίρετος εκπαιδευτικός», όπως αναφέρει ο Μιχαήλ Παπαβασιλείου, με τις ενέργειές του αυτές, δείχνει ότι ήταν άνθρωπος με συναίσθηση της αποστολής του που διαχειριζόταν τη δημόσια περιουσία με ευσυνειδησία και γνώμονα το συμφέρον της Πολιτείας. Ο Δημήτριος Μαυράκης απολύθηκε της Υπηρεσίας με το υπ’ αριθμ. Φ.Ε.Κ. 144/ 2 Ιουλίου 1909 -  τομ. Α’.

ΣΗΜ.

1.     Στα δέκα εννέα χρόνια ύπαρξης του Ελληνικού Σχολείου Ερμιόνης (1890-1909) σημειώνεται αναστολή της λειτουργίας του κατά τα σχολικά έτη 1892-1893, 1893-1894 και 1903-1904.

2.   Γ.Α.Κ. Υ.Ε.Δ.Ε.  Δ΄ (Διορισμοί – Μεταθέσεις κ.λπ.) - Υλικό αταξινόμητο

3.   Λόγω του δυσανάγνωστου της υπογραφής δεν αναφέρεται το όνομά του στο βιβλίο μας «Το Ελληνικό Σχολείο (Σχολαρχείον) Ερμιόνης (1890 – 1909)».

4.   Στο Μαθητολόγιο του Ελληνικού Σχολείου Ερμιόνης (σχολικού έτους 1899-1900) βρίσκουμε τον εγγραφέντα 13χρονο γιο του, Γεώργιο Δ. Μαυράκη, με  «τόπο καταγωγής», την Τήνο.

ΠΗΓΕΣ

Γενικά Αρχεία του Κράτους (Γ.Α.Κ.), ΥΕΔΕ – Δ’ περίοδος (1887-1926), Υλικό αταξινόμητο.

Εφημερίς της Κυβερνήσεως