Ταλαντούχα τα «Κρανιδιοτόπουλα» στην Βυζαντινή Μουσική
Συνέντευξη με τον Κώστα Βενεκά
O
Καθηγητής Θεολογίας της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κ. Κωνσταντίνος Βενεκάς είναι Κρανιδιώτης γέννημα -θρέμμα. Αυτή η
διαπίστωση ίσως να εξηγεί την αγάπη που τρέφει για την συγκεκριμένη πόλη της Ερμιονίδας, από τη οποία κατάγεται
και επισκέπτεται κάθε Σαββατοκύριακο, προκειμένου να επιτελέσει ένα κοινωνικό
έργο λίγο… διαφορετικό. Ο ίδιος, παραδίδει δωρεάν μαθήματα βυζαντινής
μουσικής, στον Ιερό Ναό Τιμίου Προδρόμου που βρίσκεται στο Κρανίδι, στην
προσπάθεια του να «αλιεύσει» νέους ιεροψάλτες που τείνουν όπως μας λέει να
εκλείψουν…
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: Ποιο κίνητρο σας ώθησε, να παραδίδετε δωρεάν
μαθήματα βυζαντινής μουσικής στους συντοπίτες σας ;ΒΕΝΕΚΑΣ: Όσοι αποφασίσουν να ασχοληθούν με την Βυζαντινή μουσική μόνο ωφελημένοι μπορούν να θεωρηθούν. Δεν μπορώ να ανεχτώ, σε αυτά τα δύσκολα χρόνια που διανύει ο Ελληνισμός , να τείνουν να εκλείψουν και οι ψάλτες. Αποφάσισα να παραδίδω δωρεάν μαθήματα ώστε να διευκολύνω την προσέγγιση μιας μερίδας ανθρώπων στην εκκλησιαστική μουσική.»
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: Είστε ικανοποιημένος από την ανταπόκριση των μαθητευομένων στο κάλεσμα σας;
ΒΕΝΕΚΑΣ: Θα μπορούσε σαφέστατα ο αριθμός της προσέλευσης των ενδιαφερομένων να ήταν μεγαλύτερος. Ωστόσο έχει γίνει η αρχή. Προσπαθώ να περάσω στην νεολαία πως η ψαλτική δεν είναι αγγαρεία. Εκτιμώ πως πολλοί νέοι άνθρωποι το «έχουν μέσα τους». Εξάλλου αντιμετωπίζω το βασικό μειονέκτημα πως δεν διδάσκω σε σχολείο της Ερμιονίδας, οπότε χάνω την αμεσότητα με την νεολαία της περιοχής. Τα «Κρανιδιοτόπουλα» έχουν παραδοσιακά, καλές «εκκλησιαστικές» φωνές. Δυστυχώς όμως αυτή η παράδοση με το πέρασμα του χρόνου χάνεται. Οι τοπικοί ψάλτες για πάρα πολλούς λόγους τα τελευταία χρόνια, δεν έβγαζαν μαθητές… Οι εκκλησίες κινδυνεύουν να καταλήξουν να έχουν ψάλτες μη καταρτισμένους και κακόφωνους…
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: Οι Ψάλτες όπως προείπατε, λιγοστεύουνε.. Με τους πιστούς τι έχει αλλάξει; Έχει
μειωθεί αισθητά πλέον η παρουσία τους στις περισσότερες εκκλησίες και της Ερμιονίδας. Κινείστε γενικότερα μέσα στον εκκλησιαστικό χώρο, και θα θέλαμε να μας δώσετε την δική σας εξήγηση…ΒΕΝΕΚΑΣ: Τα ποσοστά προσέλευσης των πιστών δεν είναι πολύ αυξημένα. Το να ψάλλεις ειδικά τις Κυριακές, μέσα σε μια εκκλησία με λίγο κόσμο, και να περιμένεις την ημέρα που θα γίνει ένα μνημόσυνο για να γεμίσει, είναι σίγουρα απογοητευτικό. Για να αλλάξει η κατάσταση χρειάζεται το ισχυρό ενδιαφέρον της ίδιας της εκκλησίας σε συνδυασμό με την σωστή καθοδήγηση μέσα από την οικογένεια. Το παρατηρώ και στο σχολείο που διδάσκω θεολογία. Δεν είναι εύκολο να πείσω τα παιδιά να εκκλησιαστούν. Από την άλλη, ο εκκλησιασμός δεν πρέπει να είναι εξαναγκαστικός. Είναι θέμα ποιμαντικής. Πρέπει να πείσουμε την νεολαία να έρχεται στην εκκλησία με την δική της θέληση.
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: Ο κόσμος έχει λάθος αντίληψη, σήμερα, για το χώρο και τον ρόλο των Ιερών Ναών;
ΒΕΝΕΚΑΣ: Έχουμε κληρονομήσει μια κοινωνία στην οποία έχουμε μάθει να ζούμε ψευδεπίγραφα. Με ψεύτικο και πλαστικό χρήμα. Με λάθος ιδανικά. Εμείς οι ίδιοι είμαστε συνυπεύθυνοι για την κατάσταση. Ακόμη και ο εκκλησιασμός πολλές φορές γίνεται όχι κατ’ ουσίαν αλλά για κοινωνικούς λόγους. Τα Ιερά Μυστήρια αντί να μεταδίδουν τη «Θεία Χάρη» έχουν καταντήσει μικρά «πανηγυράκια» με κυρίαρχα στοιχεία τα μπαλόνια τα λουλούδια και τους φωτογράφους. Όλοι γελάνε και χαίρονται ανούσια… Λίγοι θυμούνται να προσευχηθούν πραγματικά, για να στεριώσει το νέο ζευγάρι, με την ευλογία της εκκλησίας. Δυστυχώς κοιτάμε άλλα πράγματα. Χαρακτηριστική είναι των όσον σας λέω, μια αναφορά ενός γνωστού μου ιερέα που μου είπε, πως σε μια βάπτιση ο πατέρας του παιδιού είχε τοποθετήσει στην κολυμπήθρα τα σημαιάκια της αγαπημένης του ποδοσφαιρικής ομάδας. Λες και το παιδάκι θα βαπτιζόταν εκείνη τη στιγμή οπαδός! Είναι απίστευτα αυτά που συμβαίνουν πλέον στους χώρους των ιερών ναών…»
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: Με ποιους τρόπους θα ήταν δυνατή η επιστροφή των ανθρώπων στον εκκλησιασμό;
ΒΕΝΕΚΑΣ: «Θα πρέπει οι «ποιμένες», να έχουν άμεση επαφή με τις οικογένειες της κάθε ενορίας. Οι Ιερείς δηλαδή να μην περιορίζονται στα λειτουργικά τους καθήκοντα. Να είναι άτομα με «ανοικτά μάτια και μυαλά» ώστε να μπορούν να αφουγκράζονται τα προβλήματα του κόσμου. Ας μην ξεχνάμε πως είναι δημόσιοι λειτουργοί. Να αισθάνονται οι άνθρωποι τον ιερέα ως τον δικό τους άνθρωπο. Στο Κρανίδι για παράδειγμα, υπάρχει ένα κέντρο νεότητας που το λειτουργούνε οι πατέρες. Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει τον σύνδεσμο της νεολαίας με την εκκλησία.»
